Chociaż może wydawać się, że zasady pisowni h i ch w języku polskim są skomplikowane, po głębszym zanurzeniu okażą się one jasne i logiczne. Zrozumienie, kiedy używać jednego, a kiedy drugiego, może znacznie usprawnić naszą pisownię i pomoże uniknąć błędów.
Zobacz także: Przyimki „z przed” czy „sprzed” – Która forma jest poprawna?
Jak poprawnie używać ch i h w piśmie?
Prawidłowe użycie liter ch i h w pisowni jest zdecydowanie jednym z bardziej skomplikowanych aspektów ortografii w języku polskim. Chociaż obie litery mają bardzo podobne brzmienia, ich użycie jest regulowane przez różne zasady. Tylko poprzez zrozumienie tych zasad można nauczyć się poprawnie stosować ch i h w praktyce pisowni.
Zasady ogólne
Generalnie rzecz biorąc, ch piszemy po samogłoskach a, e, i, y, u oraz po spółgłoskach, a h po o oraz l. Na przykład: ach, echa, ich, kuchnia, lichy, ruch. Dla h mamy: oh, oha, olcha. Przykładem wyjątku jest – w związku z pochodzeniem słów i zwrotów z innych języków – słowo yachting.
Słowa pochodzące z innych języków
Dodatkowym czynnikiem wpływającym na pisownię h lub ch jest pochodzenie słowa. Wiele słów obcych pisanych jest z h zamiast ch, na przykład hotel, hymn, harmonia. Słowa te zwykle pochodzą z języka greckiego lub łacińskiego, gdzie h ma swoje własne, odmienne od polskiego, brzmienie.
Reguły pisowni słów z ch
Zasada końcówek i przedrostków
Interesującym przypadkiem, kiedy piszemy ch, są polskie końcówki -cha, -che, -chu, -chę, i -cho. Przykłady to słowa: kocha, ognicha, pachołek. Podobnie, istnieją prefixy, które zawsze piszemy z ch, na przykład echo-, co widoczne jest w słowach echolokacja, echokardiografia.
Wyjątki od zasady
Są również wyjątki od tych reguł. Niektóre słowa pisane są z h, mimo że powinny być pisane z ch zgodnie z ogólnymi zasadami. Przykładem może być słowo hodować, które zgodnie z zasadami powinno być pisane jako chodować. Wyjątki te są zazwyczaj związane z historią języka i jego ewolucją. W związku z tym, kluczowe jest zapamiętanie tych specyficznych wyjątków.
