Często możemy się zastanawiać, jak poprawnie napisać: niejeden czy nie jeden? Oba te wyrażenia mogą być używane, ale w różnych sytuacjach. Warto wiedzieć, kiedy pisać je razem, a kiedy osobno.
Kiedy piszemy „niejeden” razem?
Niejeden piszemy razem, kiedy chcemy powiedzieć, że czegoś było więcej niż jedna rzecz lub osoba. To taki sposób na powiedzenie, że czegoś było dużo, albo że to się działo wiele razy. „Niejeden” oznacza więc „wiele” albo „kilka”.
Przykłady:
- Niejeden raz widziałem tę samą bajkę. (Widziałem ją wiele razy.)
- Niejeden piesek czekał na adopcję w schronisku. (Było tam wiele piesków.)
W tych zdaniach „niejeden” oznacza coś w liczbie mnogiej, chociaż dosłownie mówi o „jednym”. Piszemy to więc razem, kiedy mamy na myśli, że czegoś było więcej niż jeden raz lub więcej niż jedna rzecz.
Kiedy piszemy „nie jeden” osobno?
Z kolei nie jeden piszemy osobno, gdy chcemy podkreślić, że nie mówimy o dokładnie jednej rzeczy, ale na przykład o dwóch, trzech albo nawet większej liczbie. Chodzi o to, że nie jeden to po prostu zaprzeczenie, że chodzi o „jeden”.
Przykłady:
- To był nie jeden balon, ale dwa! (Mówimy, że było więcej niż jeden balon, np. dwa.)
- Dostałem nie jeden, ale trzy lizaki. (Mówimy, że dostałem więcej niż jeden lizak.)
W tych zdaniach „nie jeden” zaprzecza liczbie „jeden” i mówi, że było czegoś więcej niż dokładnie jeden przedmiot.
Podsumowanie:
- Niejeden – piszemy razem, kiedy mamy na myśli „wiele” lub „kilka”.
- Nie jeden – piszemy osobno, kiedy zaprzeczamy liczbie jeden, mówiąc, że było więcej niż jedna rzecz.